• About
  • Privacy Policy
  • Advertisement
  • Corona
  • Contact Us
Sunday, June 4, 2023
  • Login
Submit Your Article
  • .
  • i – Gujju
    • All
    • પ્રૌઢ વિશેષ
    • બાળ વિશેષ
    • મહિલા વિશેષ
    • યુવા વિશેષ
    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પીડાદાયક લાગણીઓ

    પીડાદાયક લાગણીઓ

    સરનામું

    સરનામું

    પરિણામ

    પરિણામ

    માતૃપ્રેમ

    માતૃપ્રેમ

    ઝમકુ ડોશી

    ઝમકુ ડોશી

    શ્વાસબુક

    શ્વાસબુક

    આજે  “નર્સ ડે “

    આજે “નર્સ ડે “

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    • રાશિફળ 2021
    • ગુજ્જુ બાળ વિશેષ (Child & Parenting)
    • ગુજ્જુ યુવા વિશેષ (Youth)
    • ગુજ્જુ મહિલા વિશેષ (Women Special)
    • ગુજ્જુ પ્રૌઢ વિશેષ (Spiritual)
    • Corona
  • કલા-સાહિત્ય
    • All
    • કવિતા
    • ગઝલ
    • ગીત
    • નાટક
    • ફિલ્મ જગત
    • ભજન
    • માઈક્રોફિક્શન
    • વાર્તા અને લેખ
    • સાહિત્ય અને કલા સમાચાર
    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પીડાદાયક લાગણીઓ

    પીડાદાયક લાગણીઓ

    સરનામું

    સરનામું

    પરિણામ

    પરિણામ

    માતૃપ્રેમ

    માતૃપ્રેમ

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    Trending Tags

    • મરીઝ
    • ઉર્વશી બ્રહ્મભટ
    • રમેશ પારેખ
    • ઝવેરચંદ મેઘાણી
    • મનોજ ખંડેરિયા
    • જલન માતરી
    • કૈલાસ પંડિત
    • પુનિત મહારાજ
    • ‘બેફામ’
    • વાર્તા અને લેખ
    • ગઝલ
    • કવિતા
    • ગીત
    • ભજન
  • મોજ મસ્તી
    • All
    • Funny ફોટા
    • ગુજ્જુ ગપશપ
    • ગુજ્જુ ગમ્મત (Jokes)
    • ગુજ્જુલોજી
    ઝમકુ ડોશી

    ઝમકુ ડોશી

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    તમે તો કહો કે stress નહીં લેવાનું

    તમે તો કહો કે stress નહીં લેવાનું

    ત્યારે સીટી વાગે

    ત્યારે સીટી વાગે

    વિશ્વ રેડીયો દિવસ

    વિશ્વ રેડીયો દિવસ

    11 બાળકોનાં ઉખાણાં

    11 બાળકોનાં ઉખાણાં

    આધ્યાત્મિક ક્રોધ: એક પુણ્યપ્રકોપ

    ગુસ્સો

    શું તમે પણ સંબંધમાં મૌખિક દુર્વ્યવહારનો શિકાર છો?

    જયારે જયારે તુ ‘હની’ ખીજાય છે,

    સફળતાનો મંત્રઃ જીવનમાં સફળ થવા માટે સફળ લોકોની આ 5 આદતો અપનાવો

    સફળતાનો મંત્રઃ જીવનમાં સફળ થવા માટે સફળ લોકોની આ 5 આદતો અપનાવો

    • જોક્સ
    • Funny ફોટા
    • ગુજ્જુ ગપશપ
    • ગુજ્જુલોજી
  • જ્ઞાન વિજ્ઞાન
    • All
    • ખેલ જગત
    • જાણવા જેવું
    • જ્યોતિષશાસ્ત્ર
    • ટ્રાવેલ
    • ધર્મ અને આધ્યાત્મિકતા
    • ફેશન
    • બાળ ઉછેર (પેરેન્ટીંગ)
    • બિઝનેસ ન્યુઝ
    • રિલેશનશિપ
    • વાનગી વિશેષ
    • વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી
    • સત્ય ઘટના
    • સામાજિક કર્યો
    • હોમ ડેકોર
    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પરિણામ

    પરિણામ

    શ્વાસબુક

    શ્વાસબુક

    ગુજરાતમાં છે એ જમીન જ્યાં થયેલા કર્ણના અગ્નિસંસ્કાર

    ગુજરાતમાં છે એ જમીન જ્યાં થયેલા કર્ણના અગ્નિસંસ્કાર

    હે સિધ્ધાર્થ

    હે સિધ્ધાર્થ

    ગરવી ગુજરાતની જુદી જુદી અટકોનો રોચક ઈતિહાસ

    ગરવી ગુજરાતની જુદી જુદી અટકોનો રોચક ઈતિહાસ

    Trending Tags

    • shilpa shah
    • Urvashi Brahmbhatt
    • Mansi Desai
    • tushar shukla
    • Rajnikant Raval
    • Vision Raval
    • Shamim Merchant
    • વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી
    • વાનગી વિશેષ
    • ધર્મ અને આધ્યાત્મિકતા
    • Video
    • More
      kj
      NewsmOnks
      ZE frame
      VPubs
  • સ્વાસ્થ્ય / ફિટનેસ
    • All
    • CORONA Fighters
    • આયુર્વેદ
    • બ્યુટી ટિપ્સ
    • યોગ અને આસન
    • હેલ્થ ટિપ્સ
    ઉનાળામાં સ્વાસ્થ્ય માટે શું ગરમ અને શું ઠંડુ કહેવાય ?

    ઉનાળામાં સ્વાસ્થ્ય માટે શું ગરમ અને શું ઠંડુ કહેવાય ?

    જો પુરુષોમાં ટેસ્ટોસ્ટેરોન હોર્મોનમાં ઘટાડો થાય છે તો આ મોટી સમસ્યા બની શકે છે, તેને અવગણો નહીં

    જો પુરુષોમાં ટેસ્ટોસ્ટેરોન હોર્મોનમાં ઘટાડો થાય છે તો આ મોટી સમસ્યા બની શકે છે, તેને અવગણો નહીં

    ડિનર બાદ શું ન કરવું જોઈએ?

    ડિનર બાદ શું ન કરવું જોઈએ?

    રાત્રે આ ફળોનું સેવન બંધ કરો, નહીં તો સ્વાસ્થ્યને થશે નુકસાન

    રાત્રે આ ફળોનું સેવન બંધ કરો, નહીં તો સ્વાસ્થ્યને થશે નુકસાન

    શું તમે ખૂબ બટાકા ખાઓ છો? જાણો તેના 5 મોટા ગેરફાયદા

    શું તમે ખૂબ બટાકા ખાઓ છો? જાણો તેના 5 મોટા ગેરફાયદા

    શિયાળામાં ડેન્ડ્રફ દૂર કરવાની સરળ ટિપ્સ

    શિયાળામાં ડેન્ડ્રફ દૂર કરવાની સરળ ટિપ્સ

  • મસ્તી કાર્ડNew
No Result
View All Result
  • .
  • i – Gujju
    • All
    • પ્રૌઢ વિશેષ
    • બાળ વિશેષ
    • મહિલા વિશેષ
    • યુવા વિશેષ
    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પીડાદાયક લાગણીઓ

    પીડાદાયક લાગણીઓ

    સરનામું

    સરનામું

    પરિણામ

    પરિણામ

    માતૃપ્રેમ

    માતૃપ્રેમ

    ઝમકુ ડોશી

    ઝમકુ ડોશી

    શ્વાસબુક

    શ્વાસબુક

    આજે  “નર્સ ડે “

    આજે “નર્સ ડે “

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    • રાશિફળ 2021
    • ગુજ્જુ બાળ વિશેષ (Child & Parenting)
    • ગુજ્જુ યુવા વિશેષ (Youth)
    • ગુજ્જુ મહિલા વિશેષ (Women Special)
    • ગુજ્જુ પ્રૌઢ વિશેષ (Spiritual)
    • Corona
  • કલા-સાહિત્ય
    • All
    • કવિતા
    • ગઝલ
    • ગીત
    • નાટક
    • ફિલ્મ જગત
    • ભજન
    • માઈક્રોફિક્શન
    • વાર્તા અને લેખ
    • સાહિત્ય અને કલા સમાચાર
    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પીડાદાયક લાગણીઓ

    પીડાદાયક લાગણીઓ

    સરનામું

    સરનામું

    પરિણામ

    પરિણામ

    માતૃપ્રેમ

    માતૃપ્રેમ

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    Trending Tags

    • મરીઝ
    • ઉર્વશી બ્રહ્મભટ
    • રમેશ પારેખ
    • ઝવેરચંદ મેઘાણી
    • મનોજ ખંડેરિયા
    • જલન માતરી
    • કૈલાસ પંડિત
    • પુનિત મહારાજ
    • ‘બેફામ’
    • વાર્તા અને લેખ
    • ગઝલ
    • કવિતા
    • ગીત
    • ભજન
  • મોજ મસ્તી
    • All
    • Funny ફોટા
    • ગુજ્જુ ગપશપ
    • ગુજ્જુ ગમ્મત (Jokes)
    • ગુજ્જુલોજી
    ઝમકુ ડોશી

    ઝમકુ ડોશી

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    એક સાક્ષરને એવી ટેવ

    તમે તો કહો કે stress નહીં લેવાનું

    તમે તો કહો કે stress નહીં લેવાનું

    ત્યારે સીટી વાગે

    ત્યારે સીટી વાગે

    વિશ્વ રેડીયો દિવસ

    વિશ્વ રેડીયો દિવસ

    11 બાળકોનાં ઉખાણાં

    11 બાળકોનાં ઉખાણાં

    આધ્યાત્મિક ક્રોધ: એક પુણ્યપ્રકોપ

    ગુસ્સો

    શું તમે પણ સંબંધમાં મૌખિક દુર્વ્યવહારનો શિકાર છો?

    જયારે જયારે તુ ‘હની’ ખીજાય છે,

    સફળતાનો મંત્રઃ જીવનમાં સફળ થવા માટે સફળ લોકોની આ 5 આદતો અપનાવો

    સફળતાનો મંત્રઃ જીવનમાં સફળ થવા માટે સફળ લોકોની આ 5 આદતો અપનાવો

    • જોક્સ
    • Funny ફોટા
    • ગુજ્જુ ગપશપ
    • ગુજ્જુલોજી
  • જ્ઞાન વિજ્ઞાન
    • All
    • ખેલ જગત
    • જાણવા જેવું
    • જ્યોતિષશાસ્ત્ર
    • ટ્રાવેલ
    • ધર્મ અને આધ્યાત્મિકતા
    • ફેશન
    • બાળ ઉછેર (પેરેન્ટીંગ)
    • બિઝનેસ ન્યુઝ
    • રિલેશનશિપ
    • વાનગી વિશેષ
    • વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી
    • સત્ય ઘટના
    • સામાજિક કર્યો
    • હોમ ડેકોર
    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

    પરિણામ

    પરિણામ

    શ્વાસબુક

    શ્વાસબુક

    ગુજરાતમાં છે એ જમીન જ્યાં થયેલા કર્ણના અગ્નિસંસ્કાર

    ગુજરાતમાં છે એ જમીન જ્યાં થયેલા કર્ણના અગ્નિસંસ્કાર

    હે સિધ્ધાર્થ

    હે સિધ્ધાર્થ

    ગરવી ગુજરાતની જુદી જુદી અટકોનો રોચક ઈતિહાસ

    ગરવી ગુજરાતની જુદી જુદી અટકોનો રોચક ઈતિહાસ

    Trending Tags

    • shilpa shah
    • Urvashi Brahmbhatt
    • Mansi Desai
    • tushar shukla
    • Rajnikant Raval
    • Vision Raval
    • Shamim Merchant
    • વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી
    • વાનગી વિશેષ
    • ધર્મ અને આધ્યાત્મિકતા
    • Video
    • More
      kj
      NewsmOnks
      ZE frame
      VPubs
  • સ્વાસ્થ્ય / ફિટનેસ
    • All
    • CORONA Fighters
    • આયુર્વેદ
    • બ્યુટી ટિપ્સ
    • યોગ અને આસન
    • હેલ્થ ટિપ્સ
    ઉનાળામાં સ્વાસ્થ્ય માટે શું ગરમ અને શું ઠંડુ કહેવાય ?

    ઉનાળામાં સ્વાસ્થ્ય માટે શું ગરમ અને શું ઠંડુ કહેવાય ?

    જો પુરુષોમાં ટેસ્ટોસ્ટેરોન હોર્મોનમાં ઘટાડો થાય છે તો આ મોટી સમસ્યા બની શકે છે, તેને અવગણો નહીં

    જો પુરુષોમાં ટેસ્ટોસ્ટેરોન હોર્મોનમાં ઘટાડો થાય છે તો આ મોટી સમસ્યા બની શકે છે, તેને અવગણો નહીં

    ડિનર બાદ શું ન કરવું જોઈએ?

    ડિનર બાદ શું ન કરવું જોઈએ?

    રાત્રે આ ફળોનું સેવન બંધ કરો, નહીં તો સ્વાસ્થ્યને થશે નુકસાન

    રાત્રે આ ફળોનું સેવન બંધ કરો, નહીં તો સ્વાસ્થ્યને થશે નુકસાન

    શું તમે ખૂબ બટાકા ખાઓ છો? જાણો તેના 5 મોટા ગેરફાયદા

    શું તમે ખૂબ બટાકા ખાઓ છો? જાણો તેના 5 મોટા ગેરફાયદા

    શિયાળામાં ડેન્ડ્રફ દૂર કરવાની સરળ ટિપ્સ

    શિયાળામાં ડેન્ડ્રફ દૂર કરવાની સરળ ટિપ્સ

  • મસ્તી કાર્ડNew
No Result
View All Result
No Result
View All Result
ADVERTISEMENT

ઇતિહાસકારો, પુરાતત્વવિદોમાં શીર્ષસ્થ એવા ડૉ. હસમુખ ધીરજલાલ સાંકળીયા

Mansi Desai

iGujju by iGujju
in સાહિત્ય અને કલા સમાચાર, i - ગુજ્જુ, ગુજજુકેશન, યુવા વિશેષ, સત્ય ઘટના
Reading Time: 1 min read
37 0
A A
0
42
SHARES
155
VIEWS
Share on WhatsappShare on Facebook

ગુજરાતમાં આંગળીએ ગણી શકાય તેવા ઇતિહાસકારો, પુરાતત્વવિદોમાં શીર્ષસ્થ એવા ડૉ. હસમુખ ધીરજલાલ સાંકળીયા (1908-1989)નો આજે જન્મદિવસ છે. સને 1936માં લંડનથી Ph. D. કર્યું. 12 થી વધુ પુસ્તકો અને 200 જેટલા સંશોધન લેખો દ્વારા ગુજરાતના ઐતિહાસિક જ્ઞાનજગતમાં એમનું મહત્વનું યોગદાન રહ્યું છે.

તેમણે મુંબઈની એલ્ફિન્સ્ટન અને સેન્ટ ઝેવિયર્સ કૉલેજ ઉપરાંત મુંબઈ યુનિવર્સિટીમાંથી અનુસ્નાતક અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યા બાદ ઇંગ્લૅન્ડ જઈ ત્યાંની લંડન યુનિવર્સિટીમાંથી પ્રોફેસર કોડિંગ્ટનના માર્ગદર્શન નીચે ‘The Dynastic History of Gujarat Monuments’ વિષય પર કામ કરી 1933માં પીએચ.ડી.ની પદવી પ્રાપ્ત કરી. આ સમય દરમિયાન બ્રિટનમાં મૅઇડન કાસલ નામના સ્થળે થતા ઉત્ખનનમાં તાલીમાર્થી તરીકે જોડાઈ ખોદકામનો પ્રત્યક્ષ અનુભવ મેળવ્યો. આ દરમિયાન પ્રસિદ્ધ પુરાતત્વવિદ સર મોર્ટિમર વ્હીલરના સંપર્કમાં આવ્યા. એમની પાસેથી પુરાતત્વની પાયાની દૃષ્ટિ-સમજ અને તાલીમ મેળવ્યાં. આ પછી અભ્યાસ પૂર્ણ થયો હોઈ ભારત પાછા ફરી અહીં એમણે આર્કિયૉલૉજિકલ સર્વે ઑવ્ ઇન્ડિયા(ASI)ના નાયબ નિયામકની જગ્યા માટે અરજી તો કરી પણ નબળી શારીરિક સ્થિતિના કારણે નિયુક્તિ માટે લાયક ન ગણાયા. આ પછી પુણેની ડેક્કન કૉલેજમાં પ્રાચીન ઇતિહાસના પ્રોફેસર તરીકે જોડાયા (1939). આગળ જતાં અહીં પુરાતત્વ વિભાગના વડા; જૉઇન્ટ ડિરેક્ટર અને છેલ્લે ઈ. સ. 1970માં ડિરેક્ટર તરીકે નિમાયા. અનેક રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓમાં એડવાઇઝર તરીકે એમણે કામ કર્યું. 1968માં એમને પહેલા છ નહેરુ ફેલોમાંના એક તરીકે પસંદ કરાયા. પુણેની ડેક્કન કૉલેજમાં જોડાયા બાદ તેમના પુરાતત્વના દીર્ઘ પ્રદાનની કારકિર્દી શરૂ થઈ. આ દરમિયાન ગુજરાત અને ખાસ તો સૌરાષ્ટ્રના પુરાતત્વ સર્વેની વિસ્તૃત કામગીરી એમણે હાથ ધરી. આના અનુસંધાને ઉત્તર ગુજરાતના લાંઘણજ (જિ. મહેસાણા)ના અંત્યા-શ્મયુગના ટિંબાનું વિસ્તૃત ઉત્ખનન કર્યું (1942). અહીં પ્રથમ વાર જ ભારતીય ઉત્ખનનમાં વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિઓ અપનાવવામાં આવી. આ ઉત્ખનન અનેક રીતે મહત્વનું રહ્યું છે. આ પછીથી તો ઇનામગાંવ, સોમનાથ, આખજ, નાવડાટોલી, આહાર, જોર્વે, કોલ્હાપુર, નાસિક વગેરે અનેક સ્થળોએ ઉત્ખનન કરી તત્કાલીન સમાજ, સંસ્કૃતિ અને વાતાવરણનો વિસ્તૃત વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસ કરી તારણો આપ્યાં.

ઇનામગાંવમાં તો સતત 12 વર્ષના ઉત્ખનન દ્વારા એક નવપાષાણકાલીન વસાહતને તેના સમગ્ર વાતાવરણ-પર્યાવરણ સાથે ખોદી કઢાયું. પ્રસ્તુત ઉત્ખનનમાં ભારતમાં પ્રથમ વાર પુરાતત્વવિદોની સાથે વિવિધ વિષયના અનેક વૈજ્ઞાનિકોએ પણ ભાગ લીધેલ. આનો વિસ્તૃત સચિત્ર અહેવાલ Excavations at Langhanaj Part 1-3 (1965) નામે પ્રસિદ્ધ થયો છે. તામ્રયુગીન સંસ્કૃતિ વિશે પણ એમનું પ્રદાન સવિશેષ છે. કાશ્મીરથી કન્યાકુમારી ને ગુજરાતથી આસામ સુધી અનેક સર્વે દ્વારા એમણે અંત્યાશ્મયુગના વિવિધ સમયનાં અનેક સ્થળો શોધ્યાં, તો ગુજરાત (બૃહદ)માં સાબરમતી, ભાદર, હિરણ વગેરેનાં ખીણપટનો પગપાળા સર્વે પ્રવાસ કરી આદિઅશ્મકાલીન ઓજારો (tools) શોધી કાઢી તે એકથી દોઢ લાખ વર્ષ પ્રાચીન હોવાનું તારણ આપ્યું. વિશ્વના આ ક્ષેત્રના નૂતન સંશોધન પ્રવાહોથી સતત સંપર્ક-વાકેફ રહી અહીં ભારતમાં પણ એમણે વિભિન્ન ઉત્ખનનોમાં એનો વિનિયોગ કરેલ. ઇંગ્લૅન્ડના ડેવિડ ક્લાર્કની નૂતન દૃષ્ટિ ‘New archaeology’નો સિદ્ધાંત એમણે પણ સ્વીકારી ‘નવપુરાતત્વ’ એવું નામ આપેલ. ઉત્ખનનકાર્યમાં અવિરત ડૂબેલા રહેતા હોવા છતાં આ બધાંને તેમજ પોતાનાં અન્ય સંશોધનોને એમણે શબ્દદેહ પણ આપેલ.

‘આર્કિયૉલૉજી ઑવ્ ગુજરાત’, ‘હિસ્ટૉરિકલ જ્યૉગ્રાફી ઍન્ડ કલ્ચરલ એથ્નૉગ્રાફી ઑવ્ ગુજરાત’, ‘પ્રી-હિસ્ટરી ઍન્ડ પ્રોટો-હિસ્ટરી ઇન ઇન્ડિયા ઍન્ડ પાકિસ્તાન’, ‘ન્યૂ આર્કિયૉલૉજી : ઇટ્સ સ્કોપ ઍન્ડ ઍપ્લિકેશન ઇન ઇન્ડિયા’, ‘પ્રી-હિસ્ટરી ઑવ્ ઇન્ડિયા’, ‘રામાયણ : મિથ ઍન્ડ રિયાલિટી’, ‘યુનિવર્સિટી ઑવ્ નાલન્દા’, ‘ઇન્ડિયન આર્કિયૉલૉજી ટુડે’ અને ‘અખંડ ભારતમાં સંસ્કૃતિનો ઉષ:કાળ’, ‘નવ પુરાતત્વ’ અને ‘પુરાતત્વની બાળપોથી’ ઉપરાંત લગભગ 200 જેટલા સંશોધન લેખોનો સમાવેશ થાય છે. ‘પુરાતત્વને ચરણે’ (અનુ.) (મૂળ અં. Born for Archaeology) નામથી એમણે આત્મકથા પણ લખી છે (1985). એમના માર્ગદર્શન નીચે પચાસ જેટલા સંશોધનાર્થીઓએ પીએચ.ડી.ની પદવી મેળવેલ તો જિજ્ઞાસુઓને એમણે પરોક્ષ પ્રેરણા અને માર્ગદર્શન પૂરું પાડેલ. ડૉ. સાંકળિયાના જ એક વિદ્યાર્થી વાય. એમ. ચિત્તલવાલા (નિવૃત્ત : આસિસ્ટન્ટ ડિરેક્ટર ઑફ આર્કિયૉલૉજી)એ નોંધ્યું છે : ડૉ. હસમુખ ધીરજલાલ સાંકળિયાના જીવનનો સાર તેમણે જ પસંદ કરેલા શેક્સપિયરના એક વાક્ય માત્રમાં આવી જાય છે : ‘Ripeness is all’, અર્થાત્ પરિપક્વતા સર્વસ્વ છે. 1966નો ગુજરાતી સાહિત્યનો પ્રસિદ્ધ રણજિતરામ સુવર્ણચંદ્રક પણ અપાયો, તો 1974માં ભારત સરકારના ‘પદ્મભૂષણ’ ઇલકાબથી તેઓને વિભૂષિત કરાયા. સને 1989 માં તેમનું અવસાન થયું હતું.

દેસાઇ માનસી શાસ્ત્રી

Related

Tags: Mansi Desaiડૉ. હસમુખ ધીરજલાલ સાંકળીયાદેસાઇ માનસી શાસ્ત્રી
SendShare17Tweet11Scan
ADVERTISEMENT
Previous Post

હેલન કેલર અને ગુરુદેવ ટાગોર

Next Post

સૂર્યદેવને અર્ઘ્ય અર્પણ કરતા પહેલા નિયમો જાણો

Related Posts

પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

by iGujju
0
343
પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?
ધર્મ અને આધ્યાત્મિકતા

સામાન્ય માન્યતા એવી છે કે પ્રાણ અને પ્રકૃતિ સાથે જ જાય. એનો અર્થ એ થયો કે મનુષ્યની પ્રકૃતિ અર્થાત પ્રવૃત્તિ, વૃત્તિ, સ્વભાવ, ટેવો, વિચારો, વર્તનમાં પરિવર્તન શક્ય નથી. જો એવું હોય તો તો મનુષ્ય જન્મ જ વ્યર્થ ગયો કહેવાય કેમકે જો કશું કદાપિ બદલાવાનું હોય જ નહિ તો પછી જીવનભર પુરુષાર્થ કરવાનો શેના માટે? જો કોઈ પરિવર્તન શક્ય જ ન હોય તો જીવનમાં પ્રયાન્તો કે મહેતનની કોઈ આવશ્યકતા રહેતી જ નથી અને જો જીવનમાં પ્રયત્ન પુરુષાર્થ કે મહેનત જ નથી અર્થાત જીવનમાં ગતિ કે પ્રવૃત્તિ નથી તો તે જીવન મૃત્યુ સમાન છે કેમકે ગતિહીનતા એ જ મૃત્યુ છે. એ તો...

Read more

પીડાદાયક લાગણીઓ

by iGujju
0
192
પીડાદાયક લાગણીઓ
વાર્તા અને લેખ

પીડાદાયક લાગણીઓ   "શ્રીમતી માધવી સોની, અમારા અનાથાશ્રમમાં બીજા ઘણા બાળકો છે. શું તમે ખરેખર મેહરાંશને જ દત્તક લેવા માંગો છો? તે વિનાશક અકસ્માતનો ભાગ હોવાની સાથે, તેના માતાપિતાના જીવલેણ મૃત્યુનો સાક્ષી હતો. શું તમે જાણો છો કે તેની આડઅસર શું હતી? છ વર્ષની નાજુક ઉંમરે, તેને એ દુર્ઘટનાનો ભયાનક આઘાત લાગ્યો છે. તે છોકરો સંપૂર્ણપણે હૈયાની વેદનાથી પડી ભાંગ્યો છે. તેને અપનાવવાથી તમને ખુશી કરતાં વધુ નિરાશા મળશે.   માધવી અને તેનો પતિ હેમંત, છેલ્લાં પાંચ વર્ષથી નિઃસંતાન હોવાના દુઃખને સહન કરી રહ્યા હતા. તમામ દવાઓ બિનઅસરકારક સાબિત થઈ હતી. જ્યારે પહેલી વાર તેઓ અનાથાશ્રમમાં પ્રવેશ્યા, ત્યારે અન્ય બાળકોની...

Read more

સરનામું

by iGujju
0
325
સરનામું
યુવા વિશેષ

સરનામું એણે પૂછ્યું, પપ્પા, આ સરનામાનું શું કામ ? મળે નહીં ધર મારું જો હું આપું કેવળ નામ ? કેટલું લાંબું લાંબું પપ્પા , આપણું આ સરનામું બા-દાદાનું નામ દીધું ,ઘરને ,એ પણ નક્કામું ગલી, મહોલ્લો, કોલોની ને મકાન નંબર સાથે આસપાસની દુકાનનું પણ નામ દેવું સંગાથે ઉમેરવાનું ,કોલોનીના કોમન પ્લોટની સામે સરનામું જો હોય નહીં તો કરવાનું શું નામે ? કેવળ નામથી મળે નહીં આ શ્હેર મહીં મુકામ ? એણે પૂછ્યું, પપ્પા, આ સરનામાનું શું કામ ? સાંભળ બેટા, સ્કુલ મહીં તું યુનિફોર્મ છે પ્હેરે તારું મનગમતું તું પ્હેરે, જ્યારે રહેતી ઘેરે વાટકી પર પણ દાદાજીનું નામ લખેલું જોયું...

Read more

પરિણામ

by iGujju
0
356
પરિણામ
i - ગુજ્જુ

ક્યાંક ખુશી તો ક્યાંક ઉદાસી પણ હશે પરિણામ ની આજે ક્યાંક આવી અસર પણ હશે ક્યાંક સપનાઓ સાકાર તો ક્યાંક આજે નિરાશા પણ હશે કોઈક મહેનત કરવામાં માં સફળ થયું તો કોઈક નિષ્ફળ થયું હશે આજ પરિણામ આવી અસર પણ હશે યાદ રાખજો દરેક આજે આ એક પરિણામ જીવન નું કોઈ પરિણામ ન બંને આતો એક પરિણામ છે આજે ખરાબ તો કાલે સારુ પણ હશે જિંદગી છે તો તકો પણ અપાર મળશે ભૂલી પરિણામ ને આગળ વધી જજે એ વિદ્યાર્થી તારા માટે તો જીવન ની એક તક તને ફરી મળશે મહેનત કરી છે તો સફળતા પણ મળશે ફરી જીવન ના...

Read more

માતૃપ્રેમ

by iGujju
0
325
માતૃપ્રેમ
કવિતા

કરુણાની મૂર્તિ અને સ્નેહનો સાગર છે માં દયાની દેવીને મમતાનો મહાસાગર છે માં.... સાગર લાગે અતુલ્ય ગાગર પાસે ને અતુલ્ય પ્રેમનું ઝરણું એટલે માં મિત્રતાનું શ્રેષ્ઠ ઉદાહરણ ને સંતાનના સ્મિતનું કારણ છે માં.... બાળકો માટે નિસ્વાર્થપ્રેમનો દરિયો છે માં સંતાનના જીવનનો હસ્તાક્ષર છે માં ઈશ્વરની કળાનું અદ્ભૂત સર્જન છે માં ચહેરામાંજ ભગવાનના દર્શન છે એ છે માં.... જેના સ્પર્શમાત્રથી શરીરની તમામ પીડા દૂર થાય એ ડોક્ટર એટલે માં જીવન ઘડતરના પાઠ શીખવનાર સાચો શિક્ષક એટલે માં.... ચહેરો જોઈને મનનાં ભાવ સમજી જાય એ મૌન વાચક છે માં ભગવાન પાસે સંતાનના સુખ માગતી યાચક છે માં.... વિધાતા સોંપે જો કલમ માતાના...

Read more

ઝમકુ ડોશી

by iGujju
0
447
ઝમકુ ડોશી
ગુજ્જુ ગમ્મત (Jokes)

સૌરાષ્ટ્રના નાના ગામમાં રહેતા દરેક જણનું એકબીજાને ઓળખતા હોવું સામાન્ય છે. આવા જ એક નાના ગામમાં ઉંમરમાં છન્નું વરસના પણ તબિયતમાં કડેધડે ઝમકુ ડોશી. કોઈ નાના-મોટા કેસમાં સાક્ષી પૂરવા અદાલતનાં સાક્ષીના પીંજરામાં ઊભા હતા. સરકારી વકીલ વજુભાઈ વખારીયાએ ઊભા થઈને પૂછ્યું. 'આ દાવામાં હું સરકારી વકીલ છું. તમે મને ઓળખો છો?’ ‘ઓળખું છું. અરે દીકરા તું પેદા નહોતો થયો ત્યારથી જાણું છું. તારી માનો ખોળો ભરાતો નો’તો તી તારા બાપ જગમોહને એને ગામની બહાર આશ્રમમાં પડ્યા રહેતા બાબા બજરંગી પાસે આશીર્વાદ લેવા મોકલેલી. તી પૂરા પંદર દિવસ-રાત બાબાએ આશીર્વાદ આપેલા તીયારે તું પેદા થયેલો. તું નાનો હતો ત્યારથી જ નપાવટ...

Read more

શ્વાસબુક

by iGujju
0
325
શ્વાસબુક
પ્રૌઢ વિશેષ

પોતાના ખિસ્સામાંથી ૫૦ ₹. ની નોટ પડી જાય તો રઘવાયો બની જનારો 'માણસ' પોતાના જીવનમાંથી ૫૦ વર્ષ નીકળી ગયા હોય, તો ય પરિવર્તિત થતો નથી ! છે ને કરૂણતા ! સ્મશાનનું સિક્યુરીટીનું ચેકીંગ એટલું કડક અને જોરદાર હોય છે ને સાહેબ કે ના પૂછો વાત ! અરે, પૈસા તો બહુ દુરની વાત છે, શ્વાસ પણ સાથે લઈને નથી જવા દેતા ! ભલે ને પછી તમારી ગમે તેટલી મોટી કે ઉપર સુધી ઓળખાણ જ કેમ ના હોય ! જીવન ની ગાગર પર બેઠો સમયનો કાગડો, દિવસ-રાત ઉંમર ને પી રહ્યો છે ! 'ને માણસ સમજે છે : હું જીવી રહ્યો છું...

Read more

આજે “નર્સ ડે “

by iGujju
0
536
આજે  “નર્સ ડે “
મહિલા વિશેષ

નર્સને આપણે ભણેલા ને અંભણ સહુ sister કહેતા. Sister એટલે બ્હેન. આ કેવળ માનાર્થે સંબોંધન નથી. આપણા જીવનમાં બ્હેનનું જે સ્થાન છે, એની સાથે જોડાયેલ જે ભાવના છે એ સઘળું આ સંબોધનમાં છે. નિસ્વાર્થ સ્નેહ અટલે બ્હેન. આ પરંપરા હતી. હવે તો ભાઇઓ પણ આ ક્ષેત્રે સેવારત છે. પાઠ્યપુસ્તકમાં ફ્લોરેન્સ નાઇટીંગલનો પાઠ આવતો. કપરાકાળમીં , જીવના જોખમે પણ દર્દીની સેવા એ જ જીવનમંત્ર એને ચરિતાર્થ કરે છે નર્સ. સ્વસ્થ વ્યક્તિને એમના જીવન વિષે કલ્પના ન થઇ શકે. માંદગીનાં બિછાને હોય એમને પોતાનાં જીવનની રક્ષા કરનાર નર્સનો મહિમા કહેવો ન પડે. હોસ્પિટલના ઓરડામાં એ બે જણ હોય છે - ને દરવાજેકાહ...

Read more

એક સાક્ષરને એવી ટેવ

by iGujju
0
327
એક સાક્ષરને એવી ટેવ
મોજ મસ્તી

એક સાક્ષરને એવી ટેવ, પુસ્તક એટલા પૂજે દેવ; અક્ષરે અક્ષરે કરે વિચાર, વાક્યે વ્યાકરણનો વ્યાપાર; લીટીઓ વાંચે ને લપ કરે, વેણ ચીપી ચીપી ઉચ્ચરે. જ્ય્હાં ત્ય્હાં કય્હાંનાં કૌતક કરે; નોંધ લઈ ડાયરીઓ ભરે. કવન કવે તે જ્યાંત્યાં લવે, જેમ ફાવે એમ ગોઠવે, ગણે માત્રા ને અક્ષરમેળ, કરે પિંગલડિંગલના ખેલ. સીધું પડે તો સુતર વહે, નહીંતર આડો મારગ લહે, સુણે સભા ને દોડ્યો જાય, વણબોલાવ્યો ઊભો થાય. લાંબી જીભે લબરકા કરે, વણસમજ્યો વિવેચન કરે. સુણે સૌ તો ધૂણે શીશ, નહીંતર મનમાં રાખે રીસ. પૂછે કોઈ કવિ સારો કોણ? વાતવાતમાં ઘાલે મોણ. નાનાલાલ? નનૈયો ભણે, નરસિંહરાવને કૈં ના ગણે! પ્રેમાનંદની કાઢે પોલ,...

Read more

ગુજરાતમાં છે એ જમીન જ્યાં થયેલા કર્ણના અગ્નિસંસ્કાર

by iGujju
0
322
ગુજરાતમાં છે એ જમીન જ્યાં થયેલા કર્ણના અગ્નિસંસ્કાર
જાણવા જેવું

કર્ણના અગ્નિસંસ્કાર થયેલા કુંવારી જમીનમાં, આ જમીન ગુજરાતમાં જ છે, હજુ પણ આ જગ્યાએ જ સૌથી વધુ દાનવીર પેદા થાય છે. મિત્રો તમે મહારાણી કુંતીના સૌથી મોટા પુત્ર કર્ણની જીવનગાથા વિશે તો ઘણું સાંભળ્યું હશે. પરંતુ શું તમે તેના મૃત્યુ વિશે જાણો છો ? તો આજે અમે તેના મૃત્યુ અને તેને સંબંધિત રહસ્યો વિશે જણાવશું. જેનાથી લગભગ તમે અજાણ હશો. જ્યારે મહાભારતનું યુદ્ધ ચાલી રહ્યું હતુંં ત્યારે કર્ણના રથનું પૈડું જમીનમાં ફસાઈ ગયું હતુંં. ત્યારે કર્ણએ અર્જુનને જણાવ્યું કે અર્જુન જ્યાં સુધી હું મારા રથનું પૈડું જમીનમાંથી બહાર ન કાઢી લઉ ત્યાં સુધી તું મારા પર વાર નહિ કરે. આ...

Read more
Load More
Next Post
સૂર્યદેવને અર્ઘ્ય અર્પણ કરતા પહેલા નિયમો જાણો

સૂર્યદેવને અર્ઘ્ય અર્પણ કરતા પહેલા નિયમો જાણો

પગની કુમાશ જાણે ખીલ્યાં ફૂલ ચમનમાં

પગની કુમાશ જાણે ખીલ્યાં ફૂલ ચમનમાં

Please login to join discussion

Horoscope

Advertisement Banner
ADVERTISEMENT
  • Trending
  • Comments
  • Latest
કાચબો અને સસલાની રેસ

કાચબો અને સસલાની રેસ

વીર વાછરાદાદાનો ઇતિહાસ

વીર વાછરાદાદાનો ઇતિહાસ

પરિણામ

પરિણામ

દાદા ને દાદીનું વ્હાલ

દાદા ને દાદીનું વ્હાલ

શ્રદ્ધા અને અંધશ્રદ્ધા: ભાગ ૧

શ્રદ્ધા અને અંધશ્રદ્ધા: ભાગ ૧

પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

પરિવર્તન જો પ્રકૃતિનો નિયમ હોય તો મનુષ્ય પોતાની પ્રકૃતિ બદલી કેમ નથી શકતો?

પીડાદાયક લાગણીઓ

પીડાદાયક લાગણીઓ

સરનામું

સરનામું

પરિણામ

પરિણામ

માતૃપ્રેમ

માતૃપ્રેમ

Popular

    ADVERTISEMENT


    We bring you the best Gujarati Humour and Post with the best of the authors and writers. Our Goal is to Spread the Gujaratism to the globe with the best way.

    Live Visitors

    Follow Us :

    Follow Us :
    • About
    • Advertise
    • Privacy & Policy
    • Contact

    © 2023 MediaHives - All Right Reserved by iGujju.

    • Login
    No Result
    View All Result
    • .
    • i – Gujju
      • રાશિફળ 2021
      • ગુજ્જુ બાળ વિશેષ (Child & Parenting)
      • ગુજ્જુ યુવા વિશેષ (Youth)
      • ગુજ્જુ મહિલા વિશેષ (Women Special)
      • ગુજ્જુ પ્રૌઢ વિશેષ (Spiritual)
      • Corona
    • કલા-સાહિત્ય
      • વાર્તા અને લેખ
      • ગઝલ
      • કવિતા
      • ગીત
      • ભજન
    • મોજ મસ્તી
      • જોક્સ
      • Funny ફોટા
      • ગુજ્જુ ગપશપ
      • ગુજ્જુલોજી
    • જ્ઞાન વિજ્ઞાન
      • વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી
      • વાનગી વિશેષ
      • ધર્મ અને આધ્યાત્મિકતા
      • Video
      • More
    • સ્વાસ્થ્ય / ફિટનેસ
    • મસ્તી કાર્ડ

    © 2023 MediaHives - All Right Reserved by iGujju.

    Welcome Back!

    Login to your account below

    Forgotten Password?

    Retrieve your password

    Please enter your username or email address to reset your password.

    Log In
    error: iGujju Content is protected !!